BABOK Temel Konsept Model
Babok, iş analizi çerçevesini temel konsept modelde altı temel kavrama göre oluşturur. Konsept model, iş analistlerinin bu altı kavram arasındaki ilişkileri bütünsel olarak değerlendirerek, hem bir temel hem de ileriye doğru bir yol oluşturmasını sağlar.
Proje sırasında herhangi bir noktada bu kavram ve ilişkilerinin etkisini değerlendirerek daha iyi iş analizi yapmanızı sağlar. Yani iş analisti olarak çalışıyorsanız en azından altı temel kavramdan sorumlusunuz demektir ki bu kavramlarda temel konsept modelle ilgilidir.
İlk kavram değişimdir. İş analistleri mutlaka bir şeyleri değiştirir. Bir analiz çalışması üzerinde her çalıştığınızda bir şeyi değiştirmek ve bunu bir bağlamda dönüştürmek için çalışıyorsunuz. Bu bağlam bir departman olabilir, bir çözüm olabilir, bir süreç olabilir. Bağlam, paydaşları etkiler. Paydaşlar bir bağlam çerçevesinde değişimden etkilenen kişilerdir. Bazı paydaşlar değişimi sevebilir, bazıları değişiklik istemeyebilir. Paydaşların değişimi kabul etmesi için asıl ihtiyaçlarının iyi anlaşılması ve bu ihtiyaçlara karşılık en iyi çözümün sunulması gerekir. Ve bu çözümün paydaşların ihtiyaçlarına değer katması gerekir.
1. Değişim: Bir ihtiyaca yanıt olan dönüşüm eylemi.
2. Bağlam: Değişimi etkileyen ve değişimin anlaşılmasını sağlayan koşullar.
3. Paydaş: Değişim, ihtiyaç veya çözümle ilişkisi olan bir birey veya grup.
4. İhtiyaç: Ele alınması gereken bir sorun veya fırsat.
5. Çözüm: Bir bağlamda bir veya daha fazla ihtiyacı karşılamanın belirli bir yolu.
6. Değer: Bir bağlam içinde bir paydaş için sunulan çözümün değeri, önemi veya faydası.
Bu konsepte baktığımızda cevaplanması gereken sorular aşağıdaki gibidir;
· Ele alınması gereken problem veya fırsat nedir?
· Problemin veya fırsatın etkilediği değişim hangi bağlamda olmalıdır?
· Değişimi etkileyen ve değişimden etkilenenler kimlerdir?
· Değişimle ilişkili olan paydaşların ihtiyaçları nelerdir?
· Tüm bu cevapladığınız sorular karşılığında sunduğunuz çözüm nedir?
· Bu çözümlerin paydaşlara sağladığı değerler nelerdir?
Şimdi iş analizi tanımını tekrar incelersek; iş analizinin altı temel kavramının, iş analizinin tanımının içinde olduğunu görebilirsiniz.
İş analizi, ihtiyaçları tanımlayarak ve paydaşlara değer katan çözümler önererek bir işletme bağlamında değişimi mümkün kılma uygulamasıdır.
Bulunduğunuz her projede iş analizini anlamak için bu temel kavramları kullanabilirsiniz.
